تحلیلی نقش گرا و تأویلی هرمنوتیکی در داستان کوتاه فارسی

پایان نامه
چکیده

هدف این پایان نامه جستجوی معنای متن ادبی از نگاه برخی از مهمترین و جذاب ترین رویکردهای موجود در زبان-شناسی و فلسفه ی قاره ای در داستان است. بر آن نیستم تا پاسخی به پرسش معنای متن ادبی بدهم و اساساً نشان خواهم داد که در نگاه فلسفه ی قاره ای این جستجو و پرسش گری است که اهمیت و معنا دارد و نه لزوماً پاسخ یا مدلولی قطعی برای آن جستن. به قول مولوی: جمله ی بی قراریت از طلب قرار توست طالب بی قرار شو تا که قرار آیدت از این حیث، این پایان نامه تلاشی است در جهت زنده کردن پرسش معنای متن ادبی و البته از این حیث نشان دادن نسبت نظریات رایج در این باب. از مهمترین نظریات روز در تحلیل متن، نظریه ی «زبان شناسی نقش گرای نظام مند» هلیدی است. گرچه این نظریه در معناشناسی متن و گفتمان بسیار کارایی دارد لیکن کارایی آن همچنان در ادبیات ناشناخته مانده است. نگارنده علت این موضوع را واضح نبودن جایگاه نظری آن در بین آراء و رویکردهای فلسفی معاصر می داند. به جد معتقدم که آراء هلیدی خود اجازه می دهد که رویکرد تحلیلی اش را در جایگاهی ورای آن چه که خود او بکارگرفته است بکارببندیم به شرط اینکه به درستی و با دقت نظری خاصی جای خود را در میان نظریات فلسفی پساساختارگرایانه و هرمنوتیکی باز کند. فصل دوم بر آن است تا در ساحت نظر این نسبت را با رویکرد هرمنوتیکی ریکور نشان دهد. رویکرد هرمنوتیکی ریکور در رویکردهای هرمنوتیکی معاصر پس از هیدگر توانسته است نسبت مناسب و قابل قبولی بین حقیقت و روش برقرار می سازد و از این طریق نقش میانجی و پل ارتباطی را برای گاه غریب ترین ساحت های اندیشه و نظریات فلسفی بازی کند. در انتهای همین فصل با تحلیلی تمهیدی از داستان «شمایلی روی قالی» اثر هنری جیمز به طرح مسئله و چالش نظری ِ پیش روی تحلیل و نقد ساختارگرایانه از متن ادبی خواهیم پرداخت و خواننده پایان نامه را عملاً با معضل روبرو خواهیم کرد. جایی که واسازی می تواند وارد شود و سوال ایجاد کند. تعارض تأویل ها که مسئله ی مهم نیمه ی دوم قرن بیستم است، در این پایان نامه از میان یکی از دامنه دارترین بحث های معاصر در زمینه ی نظریه ی ادبی و الاهیات و فلسفه یعنی مسئله ی «هدیه» دنبال می شود. ضمن معرفی و مرور آراء فلاسفه در باب «هدیه» مسئله ی معنای متن ادبی به مثابه ی هدیه را در متن یک داستان وزین فارسی به نام «مارهای زیر درختان سنجد» در فصل های بعد بررسی خواهیم کرد. فصل سوم به رویکرد واسازانه ی دریدا در این باب و تحلیل متن از این نگاه می پردازد. و فصل چهارم تبلور هرمنوتیک ریکور را عملاً در داستان نشان می دهد. و در نهایت در فصل پنجم نسبت همه ی نظریات مطرح شده در این پایان نامه را در قالب یک مدل به تصویر خواهم کشید. هر فصل با تحلیل نظری شروع و با تحلیل داستان به اتمام می رسد.

منابع مشابه

تحلیلی نقش گرا و تأویلی هرمنوتیکی در داستان کوتاه فارسی

هدف این پایان نامه جستجوی معنای متن ادبی از نگاه برخی از مهمترین و جذاب ترین رویکردهای موجود در زبان-شناسی و فلسفه ی قاره ای در داستان است. بر آن نیستم تا پاسخی به پرسش معنای متن ادبی بدهم و اساساً نشان خواهم داد که در نگاه فلسفه ی قاره ای این جستجو و پرسش گری است که اهمیت و معنا دارد و نه لزوماً پاسخ یا مدلولی قطعی برای آن جستن. از این حیث، این پایان نامه تلاشی است در جهت زنده کردن پرسش معنای ...

تحلیلی نقش گرا از کاربردهای حرف اضافۀ با در زبان فارسی

کاربرد فراوان حرف اضافة با در زبان فارسی، پژوهش حاضر را بر آن داشته است تا در چارچوب دستور نقش و ارجاع، با بررسی بازنمایی ساخت منطقی برخی جملات زبان فارسی شنیدۀ پژوهش­گران که دربردارندةحرف با بوده است، به بررسی انگیزش­های دستوری یا معنایی اعطای این حرف اضافه به ­گروه­های اسمی در زبان فارسی بپردازد. نتیجة این نوشتار آن است که حرف اضافۀ با، حرفی اصولاً مکانی و مقوله­ای شعاعی است­ که مفاهیم مربوط ب...

متن کامل

وضعیت‌ پسامدرن در داستان کوتاه فارسی دهة هشتاد

در دهه‌های اخیر کاربرد رویکردهای پسامدرن در حوزۀ ادبیات داستانی ایران گسترش یافته ‌است. در اینجا با تعیین مشخصه‌های کلی پسامدرنیسم در داستان و تحلیل داستان‌های کوتاه نویسندگان شاخص دهة هشتاد از دیدگاه منتقدان، کوشش شده‌است چشم­اندازی اجمالی از وضعیت پسامدرن آنها ارائه شود. در نتیجه می‌توان گفت از میان داستان‌های کوتاه بررسی­شده، تنها 35% دست کم یک ویژگی پسامدرنیستی داشته­اند که از این میان بیشت...

متن کامل

تأثیر صنعت نفت ایران بر ساختار داستان کوتاه فارسی

با توجه به قدمت صدسالۀ صنعت نفت در ایران و گسترش این صنعت در نواحی جنوب و جنوب غربی ایران از جمله در استان‌های بوشهر، فارس و خوزستان، خواه ناخواه با صنعتی اثرگذار در جامعه روبه‌رو هستیم. تقابل دو فرهنگِ غرب و شرق در این مناطق، جلوه‌های خود را در فرهنگ، زبان و باورها نشان داده است. حضور اولیۀ کاشفان نفت در مناطق جنوبی، نوعی تلفیقِ فرهنگی و زبانی و اثرپذیری از آن در مردمان بومی این مناطق به‌وجود آو...

متن کامل

آسیب‎شناسی «روایت ذهنی» در نخستین نمونۀ «تک‎گویی درونی» داستان فارسی: داستان کوتاه «فردا» از صادق هدایت

روایت ذهنی یکی از شیوه‎های رایج روایت در داستان مدرنیستی است که نویسندۀ آن، شخصیّت را در کانون داستان قرار می‎دهد و تمام داستان را، به مثابۀ عرضه‎گاه مستقیم جریان ذهن و اندیشۀ شخصیّت - در مرحلۀ پیش از گفتار، یا در مرحلۀ گفتار - می‎نویسد. چنین رویکردی به روایت، طبیعتاً، نظام زیبایی‎شناختی و معرفت‎شناختی نوینی را ایجاب می‎کند و نویسندۀ روایت ذهنی برای دست‎یابی به آن نظام، هم‌زمان، پنج مؤلّفة «زمان» «...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023